Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


a2'apposBolUsaren yayti sa u'na nan si sintron mampag'irgwan sa sayay grupo nin susarita'.FilAng.IloTi.EngThis marks the primary item that is being referenced in the clause or sentence. In English it is sometimes marked by intonation or other highlighting.Relsienclity/[V]_
a-2'a-n > adjBolNo igalet yayti sa u'na nan sarita' nin mangibarita' nin kami'nan mag'in yan sarita' nin mangibarita' nin kapapa'sar.FilMa-.IloNa-.EngChanges a locative noun to an adjective.
a-1'a-Spato, quantifiern > adjBolIkwa yayti sa tarana' irgon mangibarita' prisyon barang saya nin abaw a bagay, o kantidad para barang saya nin abaw tawo.FilTig.IloSag.EngA Spanish prefix used on numbers to form a price or number per item.SpnFaddosakkinsi
a'lo'`a'-lonBolPinalimpek nin putol kayo nin main pinadaite' nin gaga'getan sa butlay nin usaren ipambayo sa a'song o ipanaltag sa bilog.FilHalo.IloAl-o.EngPestle, a rounded piece of wood about five inches in diameter and six feet long used to pound or grind substances in a mortar or thresh rice in a trough.Rel. tobayoRela'songbilog 1SpectaltagGenipambayo
a'nak'a'-n`akPuon:anaknBolUsaren yaytin tumukoy sa sinusa'sa sa abaw, ambo' grupo nin ua'nak.FilMga anak.IloAnnak.EngReferring to specific children individually, not just a group.AntmatuntawoMassua'nak
a'nem'a'-n`ɘmn1BolSi sumunor nin numiro kona nin lima.FilAnim.IloInnem.EngSix, the number following five.Clfbìlangsynsais1.1nSixty.1.2nSix hundred.1.3nSix thousand.Cmpdlabin'a'nemDer.ika'nemmi'nem
a'pat'`a'-patn1BolSi numiro nin sumunor konan bilang a tulo.FilApat.IloUppat.EngFour.Clfbìlang1.1nforty.1.2nFour hundred.1.3nFour thousand.Der.ika'patkaka'patlabin'a'patmag'a'patmaika'patmi'patpi'patsippa'pat
a'rong'`a'-roŋnBolSi parti nan lalaman nin usaren sa pinnawa tan pangngangot.FilIlong.IloAgong.EngNose.Membulong 1.3whrupa
a'song'`a'-soŋnBolBato o matib'ey nin kayo nin kinutkutan sa butlay anggan kapikngaan a pambaywan nin nagsikabarang usar a a'lo.FilLusong.IloAlsong.EngA large wooden or stone bowl shaped mortar used with a pestle for pounding grains such as rice or corn.Rel. toa'loDer.a'su-a'song
a'su-a'song'`a'-su-'a'-s`oŋPuon:a'songnBolDaikleng nin a'song nin kasabyan pambaywan nin rikado bilang sa bawang tan raruma et.FilAlmires.IloAlmires.EngSmall wooden or stone mortar.Specalmiris
aabriwan'a-'ab-ri-wanPuon:abryannFilFilBukasan.Ilopaglukatan.EngA place in something where it can be opened such as a door, window or mouth of something.
aadyan'a-'a-dy`anPuon:adyannBolLugar no adti ya mako nin umadi a sayay tawo lalo yaynay sayan main nin mampal'isan o mampalaywan.FilKublihan; taguan; pagtaguan.IloPaglemmengan.EngA hiding place.
aak'a-'aknobsBolKayon rumok.FilMaanay.IloNaanay.EngThe powder or small pellet like excrement of wood boring beetles or wasps.Antsigat 1Syn clsmarpokRelrumuken
aalmidunen'a-'`al-mi-du-n`ɘnPuon:almidunenadjBolAbel o seket a matkap nin almidunen o paksiren sa pangngusar nin gawgaw o sinapit nin linugaw.FilAalmirulin.IloAalmiduren.EngFabric or clothing requiring starching.
aanakan'a-'a-na-kanPuon:anaknIloUtero.EngThe uterus.Rel. tokapunensynpianakan
abab'`a-babnBolSi matib'ey nin parti nan ungot nin nakaigaletan nin bunot tan laman.FilBao.IloSabot.EngThe shell of a coconut.whungotRel. tobunòtlaman 2.1Specbitakan
ababo'a-b`a-boPuon:baboadj1BolAmbo' nin ararem bilang sa taaw, ubot, sugat tan raruma et.FilMababaw.IloNarabaw.EngShallow, said of the sea, a hole, cut or wound.Antararem 1kantilado2figBolKurang sa masadag nin pakatanda', pakataros, didikasyon o dibusyon.FilMababaw.IloNarabaw.EngLack of depth in knowledge, understanding, commitment, etc.Antararem 1.1Syn clsparawpaw1+abababoDer.ababwenkaababwanumababoid.ababo a lwa'
ababo a lwa''a-ba-b`o 'a lw`a'id. oflwa'ababophrFilMababaw ang luha.IloNarabaw ti lwa.EngTo be prone to crying, the tears are on the surface and about to come out at the slightest thing.
ababwen'a-bab-w`ɘnPuon:ababovoBolAndi' gaw'en nin ararem.FilBabawan.IloRabawan.EngTo make something shallow.Antararmenpaararmen
abagat'a-b`a-gatn1BolSi siri nin nangibwat sa panrupan nin bagatanan nin mangawit rapeg.FilHabagat.IloAbagat.EngA wind from the southwest that brings rain.2BolSi bandan panrupan nin bagatanan.FilTimog-kanluran.IloAbagatan a laud.EngSouthwestern direction.ClfdiriksyonRel. topanrupantimog
abagatan a baytan'a-ba-ga-tan a bay-tanCmpd. ofbaytanbagatananphrBolabagatan.FilTimog-silangan.IloAbagatan.EngSoutheasterly.whdiriksyonSyn clsmamatimog
abagay ana'a-ba-g`ay 'a-naCmpd. of*abagayintrjoldBolIbalikas yayti nin pangibusngaw nin kaingaran a napirdyan no main nin na'met o nakasa, o no naimaima sa inilalwan.FilSayang.IloIlala.EngAn expression of vain regret or despair over something or someone wasted or lost.Syn clskawaensayang
abagayen'a-ba-ga-y`ɘnPuon:*abagayvoFilHalaga.IloIpateg; amuogen.EngTo appreciate something.
abaho'a-b`a-hoSpabajodown, belowCfbaho1oldinfBolKumayupa' sa ruran.FilBumaba; umibis.IloBumaba; agdissaag.EngTo come down from something such as a tree, or a vehicle.AntsapwatSyn clskumayupa'umarawas 12oldinfBolKumayupa' o gumuda a prisyo nin bubagay bilang sa ungot, kupras, tan raruma et.FilBumaba.IloBimmaba; binasit.EngTo go down in price.Syn clsgumuda3oldintrjBolAbaho, sarita' yayti nin usaren nin pammatalad no main nin bagay a nanabo'.FilAbaho.IloAbaho.EngUsed as a warning to watch out for something falling.
abaka'a-ba-k`anBolMula nin bakas batag nin mabyay sa madutak nin luta', say lanot pala'pa' tan upas ket gaw'en bag, tsinilas tan raruma et.FilAbaka.IloAbaka.EngAbaca, a banana plant that grows in wet areas and its hard fiber is known as Manila hemp which is used for rope and various kinds of paper.Rel. tosinamayMusa Textilis