Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


alem'`a-lɘmadv1BolPangngan nin tutawo sa sayay plato o panganan.FilSalo.IloAgkalusa.EngThe act of eating communally.2BolalëmEngThe act of group sex.Der.ikialemkialemmialempialeman
alen'alen'a-lɘn-'a-lɘnadjrareBolKulet a sabot.FilKulot.IloKulot.EngFor something to be wavy, generally curly hair.Syn clsdalu-daluyon 2Der.maalen'alenumalen'alen
aleng'aleng'a-lɘŋ-'a-lɘŋIoaleng alengmag-adjrareBolPangangawa' nin animan a bagay nin kai pakandaen tan kai pasyawen.FilDi-tiyak.IloAleng aleng.EngTaking something lightly, not serious.Der.mag'aleng'aleng
alep'`a-lɘp1adjBolMiseke' nin maong a nikagalet o nikaatip ran rway bagay.FilLapat.IloArked.EngFor something to fit perfectly with something else.Antmalukak 1malwaySyn clskangarep2infBolSaray mampagbaylin swit ket miyakap saran maong.FilDikit.IloKepkep.EngTo dance in a close, intimate fashion.Der.alepenalepeniyalepmangalepmialep
alep'ep'a-lɘp-'`ɘpadjBolKappa'sar a say likido bilang wadi' ranom ket sumrep sa abel, luta' tan raruma et.FilSipsip.IloSalepsep.EngTo soak up something.Der.alep'epenipaalep'epmamaalep'epumalep'ep
alep'epen'a-lɘp-'ɘ-p`ɘnPuon:alep'epvoBolKapapa'sar nan sayay bagay a manepsep animan a marabsaw a umlep sa lupot udino kapas.FilSipsipin; sumipsip; sinisipsip.IloSagepsepen.EngFor a porous object such as sponge, rag, etc. to absorb fluid.Syn clssepsepen
alepen'a-l`ɘ-pɘnPuon:alepvoBolPigaleten o pidaliten nin maong tan mabista a rway bagay.FilPaglapatin.IloSaupen.EngTo fit something to something.Syn clsikusto 2pidalitenpigaletenpiraipenActmangalep
aley'`a-lɘynFilMaanta.IloBunglod.EngThe rancidness of something.Der.maaley
algudon'al-gu-donSpalgodón cottonnobsBolYinesyes a kapas a ginwa' suy'ot.FilSinulid.IloSag-ut.EngCotton yarn.Der.mangangalgudon
ali'a-l`iintrj1BolPannagdag sa sayay tawo pigaw mag'irgo o mangimey ya o gaw'en nayna a gaw'en na.FilHala!IloAli!EngGo ahead! A word to urge someone on to do something.Syn clsaladali' 2sigi 12BolIbarita' nin pammatalad o panglili'mo.FilIngat!IloAlla!EngWatch out! A term used to warn or threaten.Syn clsmaya' 1GrallaTag inflhali
aliga'ga''a-li-ga'-ga'nFilfigFilMaraming bagay na pinagkakaabalahan.IloAligaga.EngEnergetic.Der.maaliga'ga
aligasyon'a-li-ga-ʃonSpalegación allegation, argumentnBolSay ibarita' uno diklarasyon nan sayay tawo. Sa layi say diklarasyon nan sayay tawo, a para sa sayti ket mami uno mangipa'kit yan ibidinsya.FilAlegasyon; ang sinasabi; ang pinagsasabi; paninindigan.IloTi ibagbaga.EngAn assertion without proof.
aligwas'a-lig-w`asnBolPrugriso; adilanta; arunsa.FilUnlad; tagumpay.IloRang'ay.EngProsperity, success as in business.Syn clsprugrisoRelmaalkansaDer.iyaaligwaskaaligwasanmaaligwasmakapaaligwasumaligwas
alikamen'a-li-ka-mɘnIoalikamenuseful itemsncollFilKagamitan.IloAlikamen.EngItems that are useful or desirable to a person.
alila''a-l`i-la'Spalelarto stupefy, bewildern1BolSayay tawo nin ibabaki' o katulong sa pammali nin swildwan.FilUtusan.IloBabaunen.EngA person who has been placed in a household to earn money and is considered part of the new household.Syn clsaripen 12BolAnak a iti sa pudir sayay tawo nin mampaalakyen nayan bilang anak nan diri. FilAlaga.IloTaraken.EngA person that is pitied and taken under the care of someone as part of the family.Syn clsampon3BolSayay ayep nin rabay-rabay tan mampagawan nin maong.FilAlaga.IloTaraken.EngAn animal that is being lovingly cared for.Massualila'Der.alilaenmaalila'mangalila'mialila'*paalila'pakaalilaan
alilaen'a-li-l`a-'ɘnPuon:alila'vo1BolAsikaswen a kapapa'sar nan sayay tawo, ayep, tanaman tan animan et a main byay.FilAlagaan.IloTaraknen.EngTo care for the condition of something or someone.AntpuryanSyn clskumpunyenpagawan2figBolGaw'en yan pa'sar alila' a sayay tawo sa pangngan-gan anan pangngan-gan kona.FilAlilain.IloTagabuen.EngTo treat someone as a servant.Syn clsaripenenActmangalila'Perf.inalila'Atl. is man'alilaen
alilbi''a-lil-b`i'1nBolGawa' nin akuen o tepren yay sayay tawo o bagay no ani ya.FilKilala.IloBigbig.EngThe act of recognition or acknowledgment of something or one for what he or it is and giving respect to it.2infBolIpase'se' nin syan page' a sayay bagay. FilIginigiit.IloIpapilit.EngTo insist that something is true.Gentungtong 2Der.alilbienmaalilbi'makaalilbi'mangalilbi'mialilbiannikaalilbi'paalilbi'
alilbien'a-lil-bi-'`ɘnPuon:alilbi'vo1BolAkuen o tungtungen yay sayay tawo, o say nikasi'no o pakayadi' nan sayay tawo.FilKilalanin.IloBigbigen.EngTo acknowledge or recognize something for what it is.Antibudi'surnangenSyn clsaksibyenakuen 1Reltungtungen2BolAkuen yay sayay bagay bilang wadi' say abas a ginwa', lingo tan raruma et.FilAkuin.IloAkwen.EngTo admit something such as a deed as yours.Syn clsakuen 2ipatutuoActmangalilbi'Perf.inalilbi'Atl. is man'alilbien
alimbawa''a-lim-b`a-wa'nBolSayay pangarigan o paka'kitan konan si man'ibarita'.FilHalimbawa.IloPangngarigan.EngAn illustration of something.Syn clsbilàng 1.2synihimplo 1Massualimbawa'Der.iyalimbawa'kaalimbawaan
alimbubuyog'a-l`im-bu-b`u-yognBolInsikton mangisit a dandani kabakas aluleng, mangwa' yan ubot sa kayo nin pangwan nan anak nan bakas urer.FilBubuyog.IloAlimbubuyog.EngCarpenter bee.Rel. toalulengXylocopa
alimbusabos'a-lim-bu-s`a-bosnBolTursi-tursi nin mampalayon siri a no maksaw ket say madalanan awiten sa ta'gay tan masida'. FilBuhawi.IloAlipugpog.EngA swirling of wind that could either be weak or strong such that it could lift things off the ground.Specbumban-ranomGensiri 1Der.maalimbusabosumalimbusabos
alimutang'a-li-m`u-taŋnBolSayan ayep a bilang pusa' tan mampiikap sa tatalon no awro, bale' no yabi keen na tangar-tangaren a apunan ran mumanok sa bubali ran tawo, ket sa selag mata na mapurar saray manok ket tampor maragrag sara sa apunan ra.FilMusang; alamid; pusang gubat.IloAblo.EngCivet cat or wild cat having a medium length thin tail.Syn clsmusang
alina'a-li-n`anBolMangisit o madedlem a mag'in purma nan tawo o bagay no masiraan yan palaway.FilAnino.IloAnniniwan.EngShadow, the dark form cast by an object or person in light.Syn clsdyongDer.maalinawan
alinday'a-lin-d`aynBolPangnguyas maringgas nin ranom sa animan bilang wadi' say sinabon, ranom a ma'sin o raruma et.FilBanlaw.IloBalnaw.EngThe action of rinsing the soap or or other substance out of or off from something.Syn clswaswasDer.alindayanalindayanmaalindayanmangalinday
alindayan'a-lin-da-y`anPuon:alindayvlBolUyasan nin maringgas nin ranom pigaw maglat a sabon, ranom ma'sin o raruma et sa animan.FilBanlawan.IloBalnawan.EngTo rinse the soap or other substance out of something in clean water.whringgasanSyn clsnawnawenuyasanRel. tomaryo'pi'pianRelsabunenActmangalindayPerf.inalindayan