Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


abrasyiti'ab-ra-ʃi-t`iSpbracetewalk arm in armCfabrasaadjBolSi sayay tawo ket isa'bit o igalet nayay sayay takyay na konan takyay nan sayay tawo.FilAbresyete; abrasete; abrasyete.IloAbrasyiti.EngOne person's arm is hooked into another person's arm.Syn clsmikuyabaDer.makaabrasyitimiabrasyiti
abri'ab-r`iSpabriropen up, spread out, turn on, unlockCfabridorinfBolLuat o burwang.FilBukas.IloLukat.EngTo open something to view and use.Syn clsburwangSpecbuka'lu'kisluatDer.abryanabryaniyabrimakaabrimangabrimiabrinikaabrisiaabri
abridor'ab-ri-d`orSpabridorbottle or can openerCfabrinBolSi ipangabri nin binutilya bilang wadi' supdringk tan di-lata bilang wadi' sardinas.FilAbridor.IloAbrilata.EngA bottle or can opener.Syn clsipangluatGenipangabri
abrigo'ab-ri-goSpabrigocoat, protectionnFilBalabal; abrigo; kapa.IloKagay.EngShawl, a lady's wrap overcoat.Der.miabrigo
abrigwar'ab-rig-w`arSpabrigarto wrap up, to shelter, to protectinfoldBolMailiwa' o pag'iirgwan o mausisa' ya anaet a sayay bagay a nalingwanan o naiyator o naiyadi ana kumon bilang sa sayay niparsa konan sayay tawo o duka' a gawa' nan sayay tawo.FilUngkat; halukay.IloArubusan.EngTo bring out into the open something that should have been left in the past.Der.abrigwarenkaaabrigwarmaabrigwar
abrigwaren'ab-ri-gwa-rɘnPuon:abrigwarvoFilLantaran.IloArubusan.EngTo bring out into the open something that should have been left in the past, such as a wrong, to expose.Perf.inabrigwarAtl. is man'abrigwaren
Abril'ab-r`iln propBolSi ika'pat nin bulan sa sayay taon.FilAbril.IloAbril.EngThe month of April.OrdEneroPebreroMarsoAbrilMayoHunyoHulyoAgostoSetyembreOktubreNobyembreDisyembreGenbulan 2
abrod'ab-r`odEgabroadnBolLugar nin liwa' nan kami'nan nin nasyon o sakalakon nasyon.FilIbang bansa.IloBallasiw-taaw.EngTo be out of the country, usually for work or vacation.Der.mag'abrod
abryan'ab-ry`anPuon:abrivl1BolSay gaw'en sa purta, dudungawan tan raruma et nin nakasada'.FilBuksan.IloLukatan.EngTo open something such as a door, window, etc.Antisada'Syn clsbu'kasan 1butienSpecluatan1.1vlTo remove or take off the lid of something such as of a bottle, can or pan with or without an instrument.AntsakbanSyn clsluatan1.2vlTo spread out or unfold such as a book.Antikmi'1.3vlTo open something by unfastening or untying.2figBolGaw'en nin magkamain ya, nin mausar ya a sayay bagay.FilBuksan.IloLukatan.EngTo make something accessible or available.Antisada'sadaan2.1vlTo turn or switch on something such as the radio, light, etc.Anterpen 2ActmangabriPerf.inabryanAtl. is man'abryanTag inflabriwanDer.aabriwanipaabryanmaabryan
absint'ab-s`intEgabsentadjBolKasa yay tawo sa matkap a kami'nan na.FilLiban.IloLangan.EngAbsent.Syn clskasà 1
abswilto'ab-sw`il-toSpabsueltoacquittednBolDiklarasyon nin si sayay tawon nidimanda ket kasan kasalanan na.FilAbswelto; mapawalang sala.IloAbswilto.EngDeclaring a person charged in court as not guilty.Der.maabswiltonipangabswiltopakaabswilto
abugado'a-bu-g`a-doSpabogadoattorney, advocate, lawyernBolTawon di-adal nin say gawa' na ket si idwa'dwa' nay tutawo maipa'ka' sa layi tan mangidipinsa sa husgado.FilAbogado.IloAbogado.EngAn attorney or lawyer.Syn clsaturnisp. var.abogadoMassuabugadoDer.nikaabugado
abukado'a-bu-k`a-doEgavocadoavocadonBolPuon kayo tan say bunga nan kurtin salay nin birdin silya-silyawan o granati a lupis no maluto' ana. FilAbokado.IloAbukado.EngAvocado or alligator pear.sp. var.abokado
abuloy'a-b`u-loyTgabuloysubsidynBolKuntribusyon nin kwartan tulong konran natyan.FilAbuloy.IloAbuloy.EngFinancial assistance specifically given to the survivors of a deceased person.Syn clstulongur'oryuryor
abuna'a-bu-n`aSpabonarpayment, fertilizerCfabunadonBolSay ibayad nan sayay sakalakon tawo para sa sayay bagay imbis nin si sayan talagan main nin rispunsibilidad nin gumayad.FilPaluwal.IloAbunar.EngPayment of an obligation in place of the one obligated.Der.abunawan
abunado'a-bu-n`a-doSpabonadosubscriber, fertilizedCfabunaadjBolSi tawo a sya yapo' a mamayad para konan sayay tawo.FilNagpaluwal; abonado.IloAgabunar.EngOne constrained to pay out money for something for another person.
abunawan'a-bu-na-w`anPuon:abunavlBolMamayad nin kwarta para konan sayay tawo a bayadan o isubli' na li' a nibayad.FilAbunuhan; abonado.IloAbunaran.EngTo pay a debt for someone expecting him to pay back later.Syn clssadaan
abuno'a-bu-noSpabonofertilizernFilrareBolBagay ti nin no kwan a luta' ket gaw'en nin maganagan ket mag'in mabistay katutubo' nin mumula.FilAbono; pataba.IloAbuno.EngFertilizer for enriching the soil nutrients for the plants.Syn clsagwanoganagan
abunsyang'a-bun-ʃ`aŋCmpd. ofabosyangnBolSay pino nin matra' no mapuuran yan liso a saya nin bagay.FilAbo.IloDapo.EngAshes from thoroughly burning something, especially from a stove.Rel. topamumuorRelpuorsyangSpecariw
abung-abong'a-buŋ-'`a-boŋPuon:abongnBolGinwa' nin sirong a nangusar nin abel, bulong ungot o raruma et nin nigalet sa ginwa' nin tu'dek nan kawayan o raruma et para sa anted nin panaon.FilHabong.IloAbong.EngA temporary shelter or tent usually held up by poles, to protect one from the sun, rain and other elements.Specturda
aburido'a-bu-r`i-doSpaforradoto wrap up warm, to tuck it awayadjBolMagulo a ambo' nin matinek a kaisipan.FilBalisa.IloMadanagan.EngTo be worried.AntkalmadokuntintoSyn clserpeerpesmali'momapagamasalaksisasalakGenkaingaran 1Der.maaburidwanmakapaaburidopaaburidwenpakaaburidoumaburido
aburoy'a-b`u-roynBolPirmiso o nibin pagkanawa-nawa konan sayay tawo nin magawa' yay sayay bagay o gagara na.FilPahintulot.IloPalubos.EngConsent or permission given by someone in authority for doing something.Antàwa' 1Syn clsaprubakanepegan 1kunsintikunsintimintopagkanawa-nawapirmisoDer.aburuyaniyaburoykiaburoymangaburoysiaaburoyumaburoy
aburuyan'a-bu-r`u-yanPuon:aburoyvlBolIbi a pirmiso o pakayadi' nin gaw'en yay sayay bagay.FilPahintulutan.IloPalubusan.EngTo allow or give authority to someone for something.Antandi' 2awaanSyn clsbulusan 2.1Rel. topangibulosRelkunsidirasyonkunsintidorActmangaburoyPerf.inaburuyanAtl. is man'aburuyanDer.maaburuyan
abusado'a-bu-s`a-do'a-bu-s`a-daSpabusadosmart, sharp, abuserCfabusoadjBolTawon kai mangibilang sa no ani a manepeg o sa riglaminto ket kai na tanda' a ima'nwen. FilAbusado/a.IloAbusado/a.EngA person who is unrestrained by accepted procedures or advice and takes advantage of a situation.Syn clsbutangiromatonsiga'siga'Spn InflabusadaDer.miabu-abusadonikaabusadopag'abusado
abuso'a-b`u-soSpabusarto abuseCfabusadonBolGawa' o usar a nalabas-labas dyan say manepeg.FilPagmamalabis.IloAbuso.EngAn act that goes beyond limitations or bounds.Der.abusweninaabusomaabusomangabuso