Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


akitir'a-k`i-tiradjBolKurang a sukat dyan say matkap bilang sa sukat nin abel, tekrean tan raruma et.FilMakitid.IloAkikid.EngFor an object to be small in width such as in a piece of clothing or a chair.Antagaba'Syn clsmasupitRel. toakipotDer.akitirenkaakitirmangakitir
akitiren'a-ki-t`i-rɘnPuon:akitirvoBolBaw'asan o daiklengen a kaagabaan nan sayay bagay bilang sa abel, apay tan raruma et.FilKitidan.IloKikidan.EngTo reduce the width of a flat object.AntagabaenSyn clsbaw'asandaiklengenActmangakitirDer.paakitiren
akkinsi'ak-k`in-siSpnDkinsia-1CfkinsiadvBolSay bili nin barang sayan abaw a parihon bagay, o say pliti nin barang sayan pasairo sa ruran.FilTigkikinse.IloSagkikinsi.EngFifteen to each thing such as the fare in a jeep or cost per item bought.
aklaw'ak-l`awn1BolGawa' nin salabanan yan lalaman o takyay a sayay tawo o ayep nin manlumalako o mampalayo pigaw kai ya nin makadalan o makalabas.FilHarang.IloPanaglapped.EngThe act of putting up an obstacle, especially a part of the body, to stop something from happening.2BolIkwa nin salaban sa dalanan nan sayay tawo o ayep ta pigaw nin kai ya makapalayo o makalakwan bilang wadi' rubir o say lalaman nan sayay tawo.FilHadlang.IloLapped.EngSomething moved into place to serve as a barrier or an obstacle that prevents a person or an animal from getting away.Syn clssalabanDer.aklawanmangaklaw
aklawan'ak-la-w`anPuon:aklawvlFilSaklawan; barikadahan.IloTipedan.EngTo put up a barricade or restraint to keep something from escaping.Syn clspananalabansambenenGensalabananPerf.inaklawan
ako'a-k`oPuon:koprBolSi tawo nin mampag'irgo.FilAkó.IloAk.EngI as grammatical subject.Der.andyakmoyokosi'ko
ako''`a-ko'infBolRisibyen o alilbien yay sayay bagay.FilÁkò.IloAwat.EngAccept or admit someone or something.Syn clsaminrisibiDer.akuenipaako'maako'makaako'mangako'
akot'`a-kotnBolPangngika' nin bagay-bagay mangibwat sa sayay lugar sa sakalakon lugar.FilHakot.IloBunag.EngSomething transported in quantity or by the load usually in more than one trip.Syn clskaryadaDer.akut'akotakutenmangakotmiakotpangakutan
akrebey'ak-r`ɘ-bɘyinfBolTumuro' nin maong a lwa' o saynget.FilTagaktak.IloKalimduos.EngProfuse as in sweating or shedding of tears.Der.umakrebey
akrop'ak-r`opnBolSi gawa' nin mangalap o manarok nin sayay bagay nin usaren yay saya o rway gamet mi'sa gemgeman.FilDakot.IloAkop.EngThe act of scooping out with the hands.Syn clskupkopmanarokGenmangalapDer.akrupenmangakroppangakropsakaakrop
akrupen'ak-ru-p`ɘnPuon:akropvoBolKalapen nin usaren a garamay mi'sa gemgeman o pisnaen a riking nin rway dalukap, nin kalapen a pino o madidintek nin bagay bilang sa byas, luta' tan raruma et.FilDakutin.IloAkupen.EngTo scoop or gather something with one or two hands.Syn clskupkupenGensarukenActmangakropPerf.inakrop
aksibi'ak-si-b`iSpaceptaracceptinfoldBolSi gawa' nin pangngako' o pangrisibi sa sayay bagay bilang sa gawa' o sayay tawo.FilTanggap; ako.IloAwat.EngThe act of acceptance of something.Syn clspangrisibiDer.aksibyenmangaksibi
aksibyen'ak-si-byɘnPuon:aksibivooldrareBolAkuen o risibyen yay sayay bagay bilang sa gawa' o sayay tawo.FilTinanggap; inako.IloAwaten.EngTo accept, receive or admit something or someone.Syn clsalilbien 1risibyenActmangaksibiPerf.inaksibi
aksidinti'ak-si-d`in-tiSpaccidenteaccidentnBolNangyadi' a kai inapen tan ginagara a narisgo o nakarisgo nin tawo o nakasida' animan.FilAksidente.IloAksidenti.EngAn accident.Syn clsdisgrasyaSpecbangga'sp. var.aksidenteDer.maaksidinti
aksyon'ak-ʃonSpaccionactionn1BolSi tinreg nan sayay tawo; kimey.FilGalaw; kilos.IloGunay.EngMovement, action.Syn clskakimeytinreg2BolKimey uno gaw'en para sa sayay prupusasyon, kadawatan uno kaso.FilPasya.EngAction on a proposition, request or case.Der.aksyunaniyaksyonmangaksyon
aksyunan'ak-ʃu-nanPuon:aksyonvlFilAksyonan.IloAksionan.EngTo act upon something.Perf.inaksyunan
aktibidad'ak-ti-bi-dadSpactividadactivityCfaktibonFilAktibidad.IloAktibidad.EngAn activity.
aktibo'ak-t`i-boSpactivoactive, working, assetsCfaktibidadadj1BolPirmin mampangimey o main nin man-gaw'en.FilAktibo.IloNaanep.EngTo be moving about vigorously and frequently.Syn clsmakanitkit2BolMaseseg tan pirmin kibiang sa gawa' nin bilang wadi' sayay dupong o urganisasyon.FilAktibo.IloNakarting.EngTo be involved in something and working energetically as for a cause.
akto'ak-toSpactoact, action, then and theren1BolGawa'.FilAkto; gawa.IloSalama.EngAct.2EngThe point in time at which something happens, then and there.Der.aktuwanmag'aktonipag'aktoumakto
aktor'ak-torSpactorplaintiff, actornBolSayay lalaki a artista.FilAktor; artista.IloArtista.EngActor, a male person whose job is acting in plays or films.Syn clsartistaSpn Inflaktris
aktuwan'ak-tu-wanPuon:aktovinBolAksyunan yay sayay bagay, bilang sa kadawatan, papilis tan raruma et.FilAktuhan.IloAktuan.EngTo act on.Perf.inaktuwan
aktwal'ak-twalSpactualactual, present, fashionable1adjBolIbarita' a si sayay lugar, bagay tawo uno mangyadi' ket tutuo, peteg ya tan ambo' nin sa imahinasyon.FilAktwal; tunay; totoo.IloPudno.EngIt is emphasizing that a place, an object, a person, or an incident is real, true and not imaginary.Antpa'ka' 1Rel. topeteg 12nEngIt is emphasizing that you are refining to the specific thing mentioned and not to the other things associated with it.
akudi''a-ku-di'noldEngThe act of rigorously following through.Der.akudyenmaakudi'
akudyen'a-kud-yɘnPuon:akudi'vooldBolAsikaswen tan matetek nin gaw'en a sayay bagay.FilAtupagin; sikhayin; sikapin.IloNainget nga aramiden.EngTo do or attend to something continuously and seriously.Syn clstetekanPerf.inakudi'Atl. is man'akudyen
akuen'a-k`u-'ɘnPuon:ako'vo1BolRisibyen nan sayay tawo a ibi o ipagawa' kona, o a sayay tawo.FilTanggapin.IloAwaten.EngTo accept or take responsibility for someone or somethingSyn clsagwangen 2alilbien 1risibyen2collBolAlilbien a ginwa' yay sayay bagay, o a tutuo yay sayay bagay.FilAkuin.IloAkuen.EngTo admit or acknowledge the truth of something.Antgurutan 2pakay'enSyn clsalilbien 2Actmangako'Perf.inako'Atl. is man'akuen