Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

b


balaybayba-lay-b`ayCfbaraybayinfBolGawa' nin isalapday a seket, ules tan raruma et sa nipa'nat nin alamri, rubir tan raruma et.FilSampay.IloSallapay.EngThe act of hanging up or draping clothes and blankets out to dry.Syn clssalapdayDer.balaybayanbinalaybayibalaybaymamalaybaynakabalaybay
balaybayanba-lay-b`a-yanPuon:balaybaynBolAlamri, rubir o raruma et nin nipa'nat nin nitaker sa rubari' tan rubari' nin pwit nin pangisalapdayan nin seket tan raruma nin igawgaw o ipasiryan.FilSampayan.IloSallapayan.EngA clothes line.
balba-balbalenbal-ba-bal-ba-lɘnPuon:balbalenvoFilPalu- paluin.IloBaut-bauten.EngTo beat with a club.Perf.binalba-balbal
balbalbal-b`alnBolAnron bagay bilang sa kayo nin usaren ipanali konan sayay tawo, ayep tan raruma et.FilPamalo.IloMalo.EngA club, a stick that is used for hitting.Syn clsgaruti 1pekpekRel. toambak 1RelipanaliDer.balbalenbalbalenibalbalmabalbalmamalbalmibalbalan
balbalenbal-ba-l`ɘnPuon:balbalvoBolDegten yan maksaw sa lalaman a sayay tawo o ayep nin mangusar nin anron kayo o raruma et.FilBambuhin.IloMaluen.EngBeat below the head with a long object.Syn clsgarutyenpekpekenSpecpatukenGendalyensasakitenLesambakenaspukenActmamalbalPerf.binalbalAtl. is manbalbalenDer.balba-balbalen
baldab`al-daSpbaldarto crippleCfbaldadonBolKapapa'sar nin mabyat anay lalaman tan maidap anan mangimey bana' sa nadinep ana nin pagal.FilHapo.IloLusdoy.EngAccumulated exhaustion over time resulting in difficulty of movement.Syn clsbanalDer.baldawenmabaldamamaldapakabaldawan
baldadobal-d`a-doSpbaldadoexhausted, crippledCfbaldaadj1BolSabtan pagal, masakit a lalaman tan makapoy a ingar a kai nawadi' makakimey bana' sa nipagtrabahon maong o raruma et nin ginwa'.FilPata.IloBaldado.EngTo be extremely fatigued or exhausted such that the body is weak and sickly and unable to continue on.AntmakapainawaSyn clskumagal2BolKai maka'deng o makalalakon mabista bana' ta main dipikto nin lalaman nangibwat sa masakit o disgrasya.FilBaldado.IloBaldado.EngDisabled, to have a physical disability, particularly one who is unable to walk because of an injury or illness.Syn clsparalitiko
baldawenbal-da-w`ɘnPuon:baldavoBolPagalen nin tuloy a lalaman nin maingar anay sakit, kapoy nin ingar tan byat nin lalaman.FilBaldahin.IloBaldaen.EngTo bring a crippling fatigue on something living.Actmamalda
baldibal-d`iSpbaldepail, bucket nBolAgamiren sa bali nin main pamitbitan nin usaren pangwan ranom tan animan a madidintek nin bubagay.FilBalde.IloBalde.EngA bucket or pail used to carry water or other objects.sp. var.balde
baldusabal-du-saSpbaldosafloor tile nBolNakwadra-kwadrado nin pino a nikagwa' bilang bato a para ipaniir bali.FilBaldosa; tisa.IloBaldosa.EngCeramic tile usually half-foot square for house flooring.Gentayls
balè'1ba-l`ɘ'Cfbang-1conjBolSarita' nin mangitarana' nin kasuldong nin kaisipan nin ambo' yay si man'ilalwan.FilSubalit.IloNgem.EngBut, on the contrary.2partBolSumunor ya sa sarita' o grupon sarita', mangibarita' yan pakaka'ngap o kaisipan nin ambo' yay si man'ilalwan. FilNgunit.IloNupay kasta.EngHowever, marking a counter expectation.Syn clslamang tawanin manCmpdmayin bale'pa'no bale'Der.ambale'bangbale'no ambale'
balè'2ba-l`ɘ'Cftubale'n1BolUbat sa surat o sa minsahi.FilTugon.IloSungbat.EngA response to a communication.Syn clsubat2BolAmanos sa abas o duka' a ginwa'.FilGanti.IloBales.EngRetaliation, harm done in response for a wrong, injury, etc.Anttubale'Syn clsamanos 1bawi' 2Der.bal'anbal'enbal'engumale'ibale'kabale'kibale'-bale'mabale'makabale'mamale'mibabale'mibale'-bale'pabale'
baletba-l`ɘtnrareBolMadidintek nin mu'dit nin marese' sa lalaman lalo konran ua'nak no tyimpon ma'mot udino kwarisma.FilBungang-araw; abangabang.EngHeat rash, skin eruptions from heat.Syn clsbalinsayngetRel. tosaynget
balìba-l`in1BolPa'deng a para piikapan nin tawo.FilBahay.IloBalay.EngThe place where something stays, such as a house or building where one lives.Memaydanbanyobubongdudungawankusina'purtawhbalkonSpecapartmintba'lagbunggaloGenpa'deng 12BolSi pangigaletan konan sayay bagay bilang wadi' tadem pigaw nin mausar ya.FilBahay.IloBalay.EngAn enclosure, housing or container of something.MassbubaliCmpdbalinsayngetDer.babalibalì-balìbalyangumaliibalikabalimanumbalimibalinibalyanpamamalipibalyan
bàlib`a-liSpvale/valervoucher/worth, value 1advBolMabista o main kaabigan nan sayay bagay o gawa'.FilNakahihigit.IloBali-bali.EngTo be of great value, worthwhile and fitting for the situation.Syn clsbagay 2maabigmabistamaong 1Cmpdandibalikasan bali2nBolSwildo o upa' a kalapen ana adapen et nin awron pagswildo o ba'yo et nin natrabahwan.FilBale.IloBali.EngA cash advance on something such as a salary.RelswildoDer.magbalimamaliIntsbàli-bàli
balì-balìba-li-ba-l`iPuon:balìnBolBali nin daite' nin ikap-ikap o ginwa' nin ua'nak nin ikwinta ran bali sa piikap ra.FilBahay-bahayan.IloBalay-balay.EngA small pretend house.
bali'bi'ba-li'-bi'nOccuBolNabaya' sa sirong nan rusok nan tawo; masakit yayti no mapagal.EngUrinary tract.
balibolba-li-bolnFilBalibol.IloBalibol.EngThe volleyball game.Der.balibulan
balidikturyanba-li-dik-tur-yanEgvaledictoriannBolSi sangkata'gayan a grado tan unor konran maggradwit sa Elementary tan High school.FilBalidiktoryan.IloBalidiktoryan.EngValedictorian, the highest honor given to a student who obtained the highest grade among the graduates.AntsangkakapuyanSyn clssangkaunganDer.kinabalidikturyan
balidikturyoba-li-dik-tur-yoSpnBolSay pagdiskurso nan balidiktoryan.FilBalidikturyo.IloBalidikturyo.EngThe speech or address of the valedictorian, valedictory address or speech.
balikasba-li-k`asnBolSay pangiyirgo konan sayay sarita'.FilBigkas.IloBalikas.EngAn utterance, or word that is enunciated well so as to be clearly understood.Der.ibalikaskabalikasanmabalikasmakabalikasmamalikas
baliktadba-lik-t`adTgbaliktadbackwardsadjFilBolNabring; talimbwag; balintwag; ardabis no aysing.FilBaliktad.IloBaliktad.EngTo be inside out or backwards.Syn clsardabisbalintwagmabringpalkebtalimbwagDer.baliktaden
baliktadenba-lik-ta-dɘnPuon:baliktadvoFilrareFilBaliktarin.IloBaliktaden.EngTo turn something inside out.Syn clsbalintwagenmiardabispamuslig
balikutsaba-li-kut-sanrareBolMasam'it a mapalet anan tuloy a nikaluto' na; putipot; maku'net nin masam'it.FilBalikutsa.IloBalikutsa; putipot.EngMolasses candy, a sugar cooked to a thicker consistency in a heavy syrup.Der.mamalikutsa
balin-gigangba-lin-gi-gaŋCmpd. ofgigangphrBolSinara-sara nin lawaw ran gigang a ipangwa' nin bali ra ket katin-katin sara sa ta'gay.FilSapot; bahay-gagamba.IloBalay ti lawa-lawa.EngSpider web.Syn clsagiwsapot