Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

g


gawa' sa pamamaliga-w`a' sa pa-ma-ma-l`iCmpd. ofgawa'phrBolSay trabahwen sa bali bilang sa mangluto', mami'pi' tan raruma et.FilGawaing bahay.IloAramid iti balayEngA household chore.
gawangg`a-waŋinfBolPangrisibi o pangalap sayay bagay nin ipa'nat yay intiron takyay.FilAbot.IloAwat.EngTo reach out for something with the whole arm to get it.AnttudolSyn clsagwang 1risibiDer.gawangengawangenigawangkaggawangmagawangmakagawangmangawang
gawangenga-w`a-ŋɘnPuon:gawangvoBolIyabot yay gamet ta risibyen o kalapen yay sayay bagay.FilAbutin.IloAwaten.EngTo extend the hand to acquire something from someone or someplace.Antga'watenSyn clsabuten 1agwangen 1risibyenActmangawangPerf.ginawang
gawatg`a-watnBolTyimpo nin kasan abaw ikabyay tan kasan mayatab et tan pirmin mapres ket kasan makapika' sa taaw mangalap kuna'.FilGawat.IloGawat.EngThe time before the harvest when there is very little food to eat because the harvest has not yet come and fishermen cannot go out on the sea because of the wind or lacking in money.Syn clstyimpo nin bitilRel. totyimpon rapegRelkwarismaDer.kagawat-gawatan
gawayg`a-waynBolSay pakababa' nin lumaban o dumipinsa.FilPagtatanggol.IloGaway.EngThe ability and strength to defend oneself in any circumstances.
gawgawgaw-g`awn1BolIti sa ma'mot sa sirong nan awro.FilBilad.IloBilag.EngThe exposure of something to the sun.2BolPulbos a gawa' sa kamutin kayo nin iluto' pigaw gaw'en nin almidon o kula.FilGawgaw.IloAlmidor.EngA starch used for stiffening clothes in the sun.Syn clsalmidonkùlaRelipamaksirDer.gawgawenigawgawipagawgawmagawgawmangawgawpagawgaw
gawgaweng`aw-ga-w`ɘnPuon:gawgawvoBolPakrangen sa amot nan awro.FilIbilad.IloIbilag.EngTo dry something in the sun.Syn clspakrienGenpakrangActmangawgawPerf.ginawgaw
gaya'ga'ga-ya'-g`a'nBolKapapa'sar nin napno' nin rigsa tan byay, makura'sing nin mangimey tan raruma et.FilSigla.IloGanaygay.EngAn exuberant joy or animated liveliness.AntdismayakarereanDer.magaya'ga'
gayadga-y`adn1BolGawa' ran a'nak nin kai makapitinek, nin palayodti-palayodtaw nin miikap. FilLaro-laro.IloGantil.EngA spirited action of jumping from one thing to another.syngantil2BolIrgo nin pangaraw-garaw o panuplon tamo'.FilBiro. IloAngaw.EngThe act of playing a joke on someone by playfully leading them into certain assumptions or actions.Syn clsgarawDer.gayadengumayàdmagayadmangayad
gayadenga-ya-d`ɘnPuon:gayadvoBolMangwa' nin kimey o gawa' nin pangngayat nin kiikap konan sayay tawo.FilHarutin.IloGantilen.EngTo lead someone on with a playful attitude or stimulate someone to play or to get them riled up, usually to join him in an activity.Syn clsgantilenActmangayad
gayagayga-y`a-gayadjBolTumuru'-turo' a lawaw ibat sa bebey o ungey ibat sa a'rong.FilMaglalaway.IloAgkakatay.EngFor saliva or mucus to flow from the mouth or nose.Intsgaya-gayagayDer.gumayagayigayagay
gayakgayakga-yak-ga-yakadjBolNayugo' o kai mabistan pastangen nin bagay o lugar.FilDi maayosEngDisorderly, messy and dirty.Syn clsmayugo'Der.maigayakgayak
gayamanga-y`a-mannBolInsikto nin bara'mon suldu-suldong yay anron lalaman na tan abaw a mipadis nin ayi na a say sa u'na usaren nan ipangayat.FilAlupihan.IloGayaman.EngCentipede, a wormlike insect with a pair of legs for each body segment. The two front legs are like poisonous fangs.Geninsikto
gayangga-yaŋnBolPatadem a maimpis tan rway sima' na, armas yayti sin nu'nan panaon.FilEspada.EngA sword with two barbs close to the tip.Syn clssabli
gayasgasga-yas-gasnBolTunoy nin makalinew nin miduman sa tunoy nin pasak, tansan, tan raruma et.FilNgayasngas.IloAgasasa.EngNoise of friction that causes tooth edge pain.Der.gumayasagas
gayemga-y`ɘmIogayemnBolAdanin amigo o sayay tawon katanda' nin rabay-rabay ya, adani a pakikalamo' kona tan pyawen ya.FilKaibigan.IloGayem.EngA special friend and ally to be trusted.Syn clsamigoamistadkaikapkalamo' 1Spch var.gyemDer.gayemen
gayemenga-yɘ-m`ɘnPuon:gayemvo1BolAmigwen yay sayay tawo.FilKaibiganin.IloGayyemen.EngTo befriend or make friends with someone.Syn clsamigwen2BolIkwa yay takyay sa abaya nan tawon kadani.FilAkbayan.IloGayemen.EngTo put one's arm over the shoulder of another person as a friend.
gaygaygay-g`ayadjBolNibagbag tan misisyay anay parti-parti nan sayay bagay o bisang-bisang yayna bana' sa pirmin pangusar o sa ka'ranan na bilang wadi' baskit, ules tan raruma et.FilGutay.IloRutrot.EngTo be threadbare from use such as the edges of a book or a woven material such as a basket, mat or rope.SpecsuysoyGenrugrogDer.gaygayenmagaygaymangaygay
gaygayengay-ga-y`ɘnPuon:gaygayvoBolPisyay-pisyayen ta sidaen yay sayay bagay o gulwen a mabistay nikaunong bilang wadi' apay, inunong nin aday tan raruma et.FilGutayin.IloSutsuten.EngTo shred a woven or beautiful item in a rough manner.Syn clsbisang-bisangenActmangaygayPerf.ginaygay
gayodga-yodnBolSay gawa' nin maksaw o mangusar nin pwirsa.FilMagsagwan.EngThe efforts put forward to accomplish something.Der.gayudanigayod
gayudanga-y`u-danPuon:gayodvlBolAmrisan yan sayay bagay a sayay tawo bilang sa ladak, samat o raruma et nin ibyat a pangiyapros o pangilot.FilPahiran.IloSapsapuan.EngTo work something into someplace with effort.
gayumaga-y`u-maTggayumalove charm, filternFilBolSay usaren nin ipainom, ipa'kan o gaw'en pigaw aduen ra.FilGayuma.IloGayuma.EngThat item which has had a spell cast on it and results in an attraction, love potion.Syn clspamaamo'ubuenGendikot 3Der.gayumawenmagayumamanggayumamanggayuma
gayumawenga-yu-m`a-wɘnPuon:gayumanBolPaamuen yay sayay tawo pigaw marabayan naya.FilGayumahin.IloGayumaen.EngFor a girl to get something that belongs to a man or something he will take and either cast a spell on it herself or have a mangagamod put a spell on it, to make the man want the girl.Syn clsdikutenpaamuen
gayun-gayonga-y`un-ga-y`onnBolLugar a tupa' anggan rarem ket no matukduan miru'mot a ayi ba'yo largo naynan lalaman anggan rarem.FilKumunoy.IloGayon-gayon.EngA place that looks like normal ground where, if a person steps, he will sink or be buried and drown, quicksand.Syn clstaligabon
ge'retgɘ'-r`ɘtn1BolBanlag nin iwa' sa lalaman nin kuna' pigaw nin umalep'ep a asin tan pigaw maluto' maong no ibaya.FilHiwa.IloGerret.EngThe segments of a fish between cuts made directly across the body of a wide fish made for thorough roasting and salting.Syn clsigadRelgetget2BolSay bara'mon bilid o gurit nin nanau-tao nin paa, takyay tan liey nan mataba' nin tawo laloynay anak.FilGilit.IloGerret.EngA sharp fold or crease of skin usually on a person that is fat.Syn clsbikledkenesRel. tomamakenesDer.ge'retan