Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

p


pa'motpa'-m`otPuon:amotvacBolMakwan o marangrang nin umamot a raruman bagay, tawo o ayep.FilPainit.IloPapudot.EngTo heat something up.Antparay'epen 1Syn clspairangrangDer.ipa'motmama'motmapa'motmipa'motpa'muten
pa'mutenpa'-mu-t`ɘnPuon:pa'motvac1BolPangibwaten nin umamot yay sayay bagay.FilPainitin.IloPapuduten.EngTo make a thing become hot.Antparay'epen 1Syn clsirangrangpasbwen2BolGaw'en yan ma'mot a say kaingaran nan sayan tawo o ayep bana' ta masager o masnep.FilGalitin.IloPagbaraen.EngTo make someones feelings intense.Actmama'motPerf.pina'mot
pa'natpa'-n`atPuon:unatvacBolKapapa'sar nan bagay nin matu'rir o diritso.FilUnat.IloUnnat.EngTo be put in a state of being pulled out flat.Antdumalu-daluyongerenikerker 2kayetketkulet 1lulonpiklo'pikluenpiligisanDer.ipa'natmakapa'natmama'natmapa'natnikapa'natpa'naten
pa'natenpa'-na-t`ɘnPuon:pa'natvac1BolGaw'en yan ambo' nin kenes a sayay bagay bilang sa aysing tan raruma et.FilUnatin.IloUnnaten.EngTo make the surface of something smooth or flat, such as a dress.AntkenesSyn clsagùden2BolGuruyen ya pigaw tumu'rir o mapa'nat yay sayay bagay bilang sa rubir o alamri o raruma et nin man'ipanglinya o gaw'en nin balaybayan o raruma et nin usar.FilBanatin.IloUnnaten.EngTo make something stiff and straight or without bend or curve, and to draw it out to a greater length or size, often by pulling.Syn clsipanglinyalinyawentu'rirenRelguruyenActmama'natPerf.pina'natAtl. is mampa'natenIntspa'na-pa'naten
pa'nop`a'-noPuon:no1intrg pronBolSarita' nin usaren no manepet no ani a kuston gaw'en o prusiso para sa bagay nin man-gaw'en.FilPaano.IloKasano.EngHow, interrogative as to means, extent, degree, intensity or manner.Rel. toki-maka-mi-paka-paNG-pi-Relani 12relproBolAniman wadi' a mangyadi', main et lamang pakagawa'.FilKahit paano.IloNuman pay kasatno.EngPreceded by "no", it marks a relative clause that identifies the specific manner or extent referred to.2.1advMarks a situation as to means, extend, degree, intensity or manner.Cmpdpa'no bale'pa'no edetpa'numanDer.ikipa'nomakapama'nomapa'nopa'nwenpakapa'nuwan
pa'no bale'pa'-no ba-l`ɘ'Cmpd. ofbalè'1pa'nophrBolSarita' nin ibarita' ran tutawo no kai ra et tanda' o kai ra et maisip a gaw'en o rimidyo sa maidap nin gawa' o prublima.FilPaano kaya.IloCasano nagta.EngAn expression of not knowing how to proceed on something.
pa'no edetpa'-no 'ɘ-d`ɘtCmpd. ofpa'nophrBolIrgo nin usaren no abas a ginwa' o kai tanda' a gaw'en ket rabay a paiyakay sa sayan tawo kanya' yayti nin itepet kona.FilPaano nga.IloCasano ngarud.EngSaid to imply a lack on the other persons part or of being baffled over how a situation occurred or can be rectified thus implying blame or attempting to get the person involved in finding a solution to a problem that he may have caused. How is it then!?
pa'numanpa'-n`u-manCmpd. ofpa'nomanindfproBolSarita' a usaren no mamarita' gawa' a kasan peteg padalan.FilKahit papaano.IloUray kasatno.EngBy whatever means or manner.
pa'nwenpa'-nw`ɘnPuon:pa'novoBolAni gaw'en o pangusaran nin raruman bagay.FilAanhin; anhin.IloAn-anuem.EngTo do something harmful to something.
pa'pengpa'-p`ɘŋnBolGawa' nin patgenen yan umakis a sayay tawo laloynay anak yupa' sa mabistan sarita' o pami nin sayay bagay.FilTahan.IloPangay-ayo.EngThe act of appeasing or calming down someone who is crying, especially a child.RelakisangakDer.mama'pengpa'pengen
pa'pengenpa'-pɘ-ŋɘnPuon:pa'pengvacBolPatgenen tan kuyungen yay sayay umakis, sa pamimi nin sarita' a makapamaririket o pami nin ma'kan kona.FilPatahanin.IloAy-aywen.EngTo stop someone, especially a crying child, from crying by the use of words of comfort or something to appease.AntpaakisenSyn clspatgenenGenkuyungenActmama'pengPerf.pina'pengAtl. is mampa'pengen
pa'sarp`a'-sarnBolSi mampangyadi' sa byay o say kundisyon nin byay nan sayay tawo.FilKalagayan.IloKasasaad.EngThe state of affairs of something, the situation.Syn clskundisyon 1sitwasyonDer.ipa'sarkapapa'sar
pa'sekpa'-s`ɘkPuon:sekseknBolPangmumula nin irik a usar a kayo nin mangwa' ubot mi'sa ika' a irik sa naubutan nin makrang a luta'.FilPagtatanim ng binhi.IloMula nga irik.EngPlantings of rice in dry land using a stick to make a hole for the seed.Rel. totanemDer.ipa'sekipapa'sekanmama'sekpa'sekanpa'sekan
pa'sekanpa'-sɘ-k`anPuon:pa'sekvlBolMangmula nin irik tan mais nin i'sad sa luta' nin makrang sa gagawa' o lalawak.FilTamnan ng binhi.IloMulaan ti irik.EngThe planting of seeds in a hole in non-flooded land.Syn clspupuranRel. tobangkagenmagtalonActmama'sekAtl. is mampa'sekanDer.papa'sekan
pa'selpa'-s`ɘladjBolPigagawa' ran ua'nak no kai nin sinunor o kai ra nakalap a rabay ra o kasan tunoy tan duka' a nakem ta main kai rabay nin nangyadi'.FilTampo.IloPasugnod.EngThe characteristic of being temperamental especially in children or old people and so sulking, moody and bad tempered.Syn clsnises'ewanRel. tomaibusngawses'ewwasakDer.kuma'selmapa'selnikapa'sel
pa'sokpa'-s`okPuon:asokvacBolMangwa' o magkamain nin asok.FilPausok.IloPaasok.EngTo make smoke.Der.mama'sokpa'sukan
pa'sukanp`a'-su-kanPuon:pa'sokvaccollBolPuuran a bulong kayo o raruman bagay pigaw umasok ket masuor a rabay suuren . FilPausukan.IloPaasukan.EngTo direct smoke to something to dry or flavor it, or cause it to flower.Syn clssuuran 1Spch var.paasukanPerf.pina'sukan
pa'te-pa'tengenpa'-tɘ-pa'-tɘ-ŋ`ɘnPuon:pa'tengenvacBolKai nin apurawen a gawa' o nagsikabarang a raruman gawa' nin gaw'en pigaw kai ya tampor nin mayadi' a matkap yadien.FilTagal-tagalan.IloPabayag-bayagen.EngTo continually have something delayed.Anttampuren
pa'tengenpa'-tɘ-ŋ`ɘnPuon:etengvacBolLamu'nan a udas o panaon a sayan gawa' o ambo' nin madali'.FilPatagalin.IloPabagayen.EngTo prolong something or delay the progress.Perf.pina'tengDer.pa'te-pa'tengen
pa'tyanpa'-ty`anPuon:*etyanvacBolPakasawen o gaw'en nin daite' a ranom o likido nan sayan bagay, lugar o linuto'.FilPatuyo.IloPatyan.EngTo remove some liquid from something and leave a remnant such as in cooking.Syn clspakrangenAtl. is mampa'tyanDer.ipa'tyanpa'tyanen
pa'tyanenpa'-tya-n`ɘnPuon:pa'tyanvoBolGalten a ranom anggan sa kasaynan mabati' o gaw'en ya nin makrang a sayan bagay.FilPatuyuin.IloPatyanan.EngTo remove the water from something.Perf.pina'tyan
pa'watpa-'w`atnBolPainawa o tegen nin gaw'en pigaw ambo' nin diri-diritso a pangusar o pangunsumo sa sayan bagay.EngTo stop doing, using or consuming something for a period of time.Der.pa'watan
pa'watanpa'-wa-t`anPuon:pa'watnBolTegnan o painawnan yay ayep o kai ya nin usaren nin diritso a sayay bagay.FilPahinga.IloAwan sardeng.EngTo give a break to something such as work or wind.Syn clspainawa
pa'witpa'-w`itPuon:awitCfawitnBolBagay nin igagaran rumate' konan sayay tawo yupa' sa saya et nin tawo, sa kurio o raruma et nin padalan.FilPadala.IloPaw-it.EngSomething that is sent to a person through another person such as a message or package.Syn clspakargaSpch var.ipaawitpaawitDer.ipa'witmama'witpa'witanpa'witan
pa'witanpa'-wi-t`anPuon:pa'witvlBolGaw'en nin makarisibi ya nin bagay bilang sa kwarta, ma'kan tan raruma et a sayay tawo nin itaw sa raruman lugar yupa' sa saya et nin tawo, sa kurio o raruma et nin padalan. FilPadalhan.IloPaw-itan.EngTo have something such as letters sent someplace through someone.Syn clsipaatranActmama'witPerf.pina'witan