Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

u


ugaren'u-ga-rɘnPuon:ugarvoBolGa'getan o usaren o kalapen o tinregen a sayan bagay.IloBibiangan.EngTo fiddle with, examine, take or touch things that do not belong to you.Syn clskiwaren 2paglukwanActmangugarIntsugar-ugaren
ugit'u-g`itnBolSi agaba' nin tapi' o pasak nin iti sa gurot, sa yupa' nan baluto pigaw sitaw a mangipatunong konan baluto o mutor sa keen na.FilUgit.IloTimon.EngRudder of a boat.whpangulinantimonRelpinsutiDer.pangugitan
ugot'`u-gotn1BolPako o kasusubli' ana sa nangibwatan bilang wadi' bali o lugar. FilUwi.IloAwid.EngThe act of going or returning to one's intended end point, such as home, for a period of time, not just a stopover.2BolSay pirat'anan o mag'in anggawan nin sayay pigagawa'. FilKahinatnan o kauuwian.IloPagtungpalan.EngThe action points of things to be done to reach a desired outcome.Der.iyugotkaugutanmagsiugotmangugotmiugotmugotpiugutanugutanuguten
ugsuran'ug-su-r`annBolSi lugar sa dani nan aydan, bale' magwa' lamang nin masakop nay intiron libed bali.FilBakuran.IloParaangan.EngThe area around the ladder entrance or the entire area of the yard surrounding the house.Syn clspukokGenkalibed-libed
ugtiawro'ug-ti-'`aw-roPuon:ugtoawronBolNo si awro ket ityayna sa temben nan ulo o kabutlayan nan langit, si udas ket alas dusi.FilKatanghalian.IloTengnga't aldaw.EngNoon, about midday.Der.mag'ugtiawro
ugto'ug-toadjBolSi awro o si bulan ket iti ya sa butlay o no si udas ket iti yay sa alas dusi.FilKalagitnaan.IloTingnga.EngA time in the middle of an event such as a day.Syn clsmiridyanDer.mangugtougtiawroid.ugton yabi
ugton yabi'ug-ton ya-biid. ofugtoyabiphrrareEngMidnight.Syn clskapiknga' nin yabikapitangan nin yabi
ugutan'u-g`u-tanPuon:ugotvlBolKeen nin lugar o sumubli' sa bali, pika'kaan o pusibilidad nin mangyadi'.FilUwian.IloPanagawid gapo ta adda gagara wenno papanan.EngFor something to go home to remain someplace or on someone usually by some compulsion which could have negative implications.Syn clsagawidPerf.niugutan
uguten'u-g`u-tɘnPuon:ugotvoBolKeen sa babali a bagay nin rabay iyawid sa bali.FilIuwi.IloUdungen.EngTo purposefully take something or get something to take home.ReliyawidActmangugotDer.pauguten
ugya''ug-y`a'nBolSarba nga'min nin kakanaan.FilPakinabang.IloSirbi.EngThe use, service, vitality, form or shape of something or someone.Syn clskakanaansirbi
uha'u-hanBolPapilis a paka'kitan sa pagkaikon nan sayay tawo konan luta' a nibi tan nisuyo' nan gubyirno.FilKatibayan.IloUha.EngThe certificate of ownership of land issued by the government.pl.uhahisSpch var.uja
uhalis'u-ha-lisSpojal; oja???nBolSi ubot a pangisulotan butunis. Ubot a panulutan nin butones pigaw kai ya maiyabri a pantalon udino aysing.FilUhales.IloUhales; Pangiserkan ti butones.EngButton hole.Rel. tobutunis
ukas'u-kasadjIloUkas.EngTo be unraveled from something.Der.mangukasmaukasukasen
ukasen'u-ka-sɘnPuon:ukasvoIloUkasen.EngTo unravel something.Actmangukas
ukasyon'u-ka-ʃ`onSpocasión occasion, opportunitynBolSaya nin pangyayadi' bara'mon silibrasyon a abaw a tawo nin mako nin main prugrama o sayay pakan.FilOkasyon.IloOkasyon.EngA special event or celebration, usually associated with food.Syn clssilibraSpecbansal
ukay-ukay'u-kay-'`u-kaynBolNagsikabarang klasin lako' nin nausar ana a wagwagen no mamili' saray manaliw.IloUkay-ukay.EngSecond-hand items.Syn clsbaratilyosigunda-mano
ukbaen'uk-ba-'`ɘnPuon:ukba'vorareBolWarwaren yay nabuknol a rubir ta ibulos yay nis'er.FilKalagin.IloWarwaran.EngTo undo a binding to something such as a knotted rope to a tree.Syn clsbagbagenusbagenGenwarwarenActmangukba'Atl. is man'ukbaen
uknod'uk-nodadjEngTo be passed out, unconscious.Der.miuknod
ukol'u-kolnEngA physical drive or yearning that is so urgent that it compels one to follow it.Der.kaukulanmagkaukolmakaukulanmaukol
ukom'u-k`omnBolPinal nin udas nan Dios nin manintinsya konran tawo.FilAraw ng paghuhukom.IloUkom.EngThe coming of the Lord in judgment.Relhusgado 1Der.mangukompakaukomukumanukumenukumen
ukong'`u-koŋadjBolKapapa'sar nan manok nin anted o naglat a ikoy na ta nisili yan sabot.FilPunggok.IloPunggok.EngFor a bird to lose its tail feathers from disease, molting or injury.Syn clskurangDer.ukungen
ùkoy1'`u-koyChnnBolLuto' a para miryinda nin inagap nin papayas o kalubasa a main sambong nin urang, ikiwar sa arina o tapong mi'sa ya iprito sa abaw nin taba' mi'sa ya nin isawsaw sa tinimplan suka', bawang tan sibuyas no kanen yayna.FilOkoy.IloOkoy.EngA snack consisting of grated papaya or squash or carrots or potatoes or mango beans, shrimp and flour. It is mixed with batter and deep fat fried and usually eaten with vinegar, garlic and onion sauce.
ùkoy2'`u-koyinfBolSunor o tumbok nin man-gaw'en nan sayay tawo o ayep sa saya et nin tawo o ayep.FilBuntot.IloSurot nga surot.EngTo be trailing behind or following.Der.miukoyukuy-ukoy
ukra'u`k-raSpokraokranBolKlasi nin pising nin say bulong na ket alalaki tan maburo tan bunga na annunro ket no iluto' sabtan dalunot.FilOkra.IloOkra.EngOkra, a tall flowering plant with long and broad leaves that can irritate and white to yellow flowers with red or purple spots at the base having long, pentagonal edible seed pods when young.Genipipisingsynsaluyot amirikanoAbelmochus esculentusSpch var.ukra amirikano
uksidintal'uk-si-din-talSpoccidentalwesternadjBolSa panrupan; taga-panrupan.FilOksidental; kanluranin; sa dakong kanluran.IloOksidental.EngOccidental, western.Anturyintalsynpanrupanwisti