dበቦርና ፊደል ገበታ ውስጥ አምስተኛዋ ፊደልfifth letter of the Borna languagegloytdana በሚለው የቦርና ቃል ውስጥ d መጀመሪያ ላይ የምት መጣ ፊደል ናት
Da'avበጨዋታ፣በውድድር ወይም በጦርነት ድል መንሳትto defeat other people in a game, competition or battleKon gaareyo b'da'ituwok'owe neesh bí'are?የትኛው ቡድን የሚያሽንፍ ይመሰልሃል?
daak'oniyanበኦርቶዶክስ እና በካቶሊክ ሀይማኖት ከቄስ በታች የሆነ ማዕረግ ሲሆን በፕሮቴስታንት ዕምነት ደግሞ የቤተክርስቲያን መሪዎችን የሚያግዙ አገልጋዮች ናቸውordained person ranking below priest in orthodox or catholic religion or layperson assisting a minister in many protestant churchesDaak'oniyo Íík'i mootse ayi fiina b'fiinefo.ዲያቆኑ በቤተክርስቲያን ውስጥ ያገለግላል።
daamavአንድን ሰው ወይም ነገር ከአንድ ቦታ ወደ ሌላ ቦታ መውሰድto carry or transport something or somebody from one place to anotherTaan docteriyok daamer.ዶክተሩ ጋ ውሰደኝ።
daamiya1vአንድን ነገር መላክto have something deliverd somewhereAwar b'nihish gizo daamire.አዋሮ ለአባቱ ገንዘብ ላከ።2vአንድን ሰው ወይም ነገር ወደ አንድ ቦታ እንዲሄድ ማድረግto make someone or something go somewhere3ወንድሜ ሜሮንን ሙዝ እንድትገዛ ወደ ፍራፍሬ መደብር ላካት።My brother sent Meron to the greengrocer for some bananas.
dáándaadjአንድን ነገር በግልፅ አለመረዳትunable to understand something or think clearly about itDaandutska b'tesh.ተምታቶበት ነበር።
daantuwiyavህፃናት ልጆችን መጀመሪይ እጃቸውን ይዞ መራመድ እንዲጀምሩ ማለማመድteaching kids to walk by holding their handB' naayi daantuwiya b'daantuwir.ልጁን እንዴት እንደሚራመድ እያለማመደው ነው።
daanyanወንጀለኞች ላይ የሚፈርድ/ቅጣት የሚያስተላፍ የህግ ባለ ሞያsomeone whose job is to decide what punishment a criminal should haveDaanyo uump'etsotsats git nati tipo angshire.ዳኛው ሌቦቹ ላይ የሁለት ዓመት እስራት ፈረደባቸው።
daara1nአንድን ቦታ ከሌላ ቦታ የሚለይ መስመርthe part marking the edge of somethingK'op man deyi daarats k'opowa.ችካሉን ስጠኝ፤ድንበር ላይ ልትከለው።
daara2nሴቶች ከወለዱ ሁለት ሶስት ቀን በኋላ የሚፈስ ደምthe substance that flows from the woman after giving birthNa'o shuwe okon daari kesho jeenosh sheenga.Expelling the lochia fluid is essential to the health of the mother.
daasiyanከሳር፣ከሽመል እና ከእንጨት የሚሰራ ጊዜያዊ መጠለያa movable shelter made of material stretched over polesWaamic'osh daasiya bo'agir.ለሠርጉ ዳሰ እየሠሩ ነው።
daashavየቤትን ጣራ በሳር መሸፈንto put a roof of thatch on a buildingMaa tooko sheengshdek' daashere.ጣሪያውን በጥንቃቄ አሳምሮ ከደነው።
daataniyanለምግብ ማቅረቢያ ወይም መመገቢያthe flat dish that you eat fromS'iilde! daataniyo fet'ri.ተጠንቀቅ!ሳህኑን ልትጥለው ነው።
daatsáv1የልፋቱን አገኘ፥ በድንገት ማገኝትto get money by working or to find moneyIk gawiyotse ambts ambaare ndaats?በሳምንት ሰንት ብር ታገኛለህ?2አገኘfindweeratse 100 ambaaro daatsre.መቶ ብር ወድቆ አገኘ።
daatseyanአንድ ነገር የሚገኝበት ቦታa place where something is foundItop'iyu bdaatseyir Afrikotse aawu keshi weerona.ኢትዮጵያ የምትገኝ በምሥራቅ አፍሪካ ነው።
daawánከፍታነት ያለው ቦታa piece of land that is higher than the land around itDaawá bodeetsir.ኮረብታውን እየወጡ ነው።
daawunanውኃ ያዘለ አየርa mass of drops of water floating in the airDaawuno aawu ipere.ፀሐይዋን ደመና ጋረዳት።
daawunc' bira1nጥጥን ከፍሬው የምንለይበት የብረት ዘንግa tool that separated cotton from its seedsShaanetsh daawunc' biron t'ud'o daawunc'era.ጥጥን ከፍሬው ለመለየት በብረት ዘንግ ዳመጠችው።2ጅራቱና ጭንቅላቱ እኩል መጠን ያለው የእባብ አይነትworm like snake called Bluesage Korfu-head and body same sizeDaawunc'bira etef dawunzi tookonat dúsho taala.The Bluesage Korfu snake has the same size head and body.
daawunc'a1vየጥጡን ፍሬ ከጥጡ መለየትseparating the seeds from the cottonT'ud'otse gungur kishosh daawunc'eraከጥጥ ፍሬውን ለማውጣት ዳመጠች።2ጥጥን ከፍሬው ለመለየት ዳመጠችው።cotton seed removal
daayanየተሳሳረ ወይም የተያይዘ ጥጥን ለማለስለስ/ለማላቀቅ የሚያገለግል ከእንጨትና ከጅማት የተሰራ መሳሪያa curved piece of wood with string tied to it, used for loosening entangled or matted fibers similar to bow and arrowDaayi jók han woniyo noon geyituwe..የደጋኑን ገመድ መቀየር ይኖርብናል።
daaz na'anየአህያ ግልገልthe young of a donkeyDaaz na'u tufo kup'erafa'e.ውርንጭላዋ ገና እግሯ አልጠነከረም።
daazanለመጓጓዣነት ወይም ዕቃን ለማጓጓዝ የሚያገለግል የቤት እንሰሳa four-legged animal like a small horse with long ears which is used as a means of transportation or for carrying thingsDaaz unotse tiko bogfe.ከሁሉም አህያዎች የእኔ ይበልጣል።
daazk'anaananየቆዳዋን ቀለም መቀያየር የምትችል ትንሽ እንስሳa small lizard animal that can change its skin colorMaari dagotse egángu t'iwintso manga.እስስቷን በአካባቢው ካሉት ቅጥሎች ለይተህ ማየት አትችልም።
daba1v1መጨመርto put something into or join something onto something elseSukariyo shaayiwosh dabi.ሻይ ዉስጥ ሰኳር ጨምር2ደመረto put number together to make a bigger number5 tsats 3 zo ndabiyal 8 daatsituwi.5 እና 3 ሲደመሩ፥8 እናገኛለን።3ረዳto give someone support or information so that they can do something more easilyFino falas'e, tash wa dabi.መስራት አልቻልኩም፤ መተህ አግዘኝ?