NGChin ṭawngfang 14-nak;the 14th Chin alphabet;Chin ṭawng alphabet 14-na;A, AW, B, C, D, E, F, H, I, K, L, M, N, NG, O, P, R, S, T, Ṭ....Hnar-aw ng/ŋ/ hi Chin (Falam) cafáng lakah a hnuai lam thupawl ruangah telh a si. ŋ
1. Awfáng pakhat hi Phoneme ti a si. IPA dān vekin ng aw cu phoneme pakhat lawng a si ih, phoneme pahnih kăwmkhawm a si lo (n hnu lamih g bet men mi vekin a aw a suak lo). Mi hrek in ng hi n le g kăwmkhawm si hmang an ti ṭheu. A ngaingai ah cun ng cu n bangin hnar-aw a si nân, g umnak kiangih suah mi aw a si. Theih ding mi cu ng hin a hranten aw khat lawng a nei ih, aw dangdang nei cafáng pahnih kăwmkhawm ihsi suak mi aw a si lo.
2. Chin (Falam) ca ah ng cu amah thawn laicin naiaw zet m le n vekin hna a ṭuan ve. Cafáng m le n bangin awfáng thawhnak le cemnak ah hman theih a si.
3. Ng hi hman leuhleuh mi aw a si. Cangfáng m le n bangin hman tamzet a si.
4. Falam ca ah g a um lo. G hman mi hrekkhat cu hnam dang ca sancăwp an si. Curuangah g hmuh tikah buai ding a si lo.
5. Ng cu Chin (Falam) ca ah hman tam zet mi a si tikah Chin (Falam) cafáng lakih ret tel a si lo ahcun, zirhtupawl in zirtupawl hnenah cafáng dang an zirh bangin an zirh lo thei.
nga ‘fish’ bang ‘tired’
(source: Hminsintlak Awtung (Consonants of Note); Chin cangantui kutkaih, revised second Chin Edition, Bibles international, 609, 36th street SE, Grand Rapids, Michigan, USA, pp 6; 2018).
1. Awfáng pakhat hi Phoneme ti a si. IPA dān vekin ng aw cu phoneme pakhat lawng a si ih, phoneme pahnih kăwmkhawm a si lo (n hnu lamih g bet men mi vekin a aw a suak lo). Mi hrek in ng hi n le g kăwmkhawm si hmang an ti ṭheu. A ngaingai ah cun ng cu n bangin hnar-aw a si nân, g umnak kiangih suah mi aw a si. Theih ding mi cu ng hin a hranten aw khat lawng a nei ih, aw dangdang nei cafáng pahnih kăwmkhawm ihsi suak mi aw a si lo.
2. Chin (Falam) ca ah ng cu amah thawn laicin naiaw zet m le n vekin hna a ṭuan ve. Cafáng m le n bangin awfáng thawhnak le cemnak ah hman theih a si.
3. Ng hi hman leuhleuh mi aw a si. Cangfáng m le n bangin hman tamzet a si.
4. Falam ca ah g a um lo. G hman mi hrekkhat cu hnam dang ca sancăwp an si. Curuangah g hmuh tikah buai ding a si lo.
5. Ng cu Chin (Falam) ca ah hman tam zet mi a si tikah Chin (Falam) cafáng lakih ret tel a si lo ahcun, zirhtupawl in zirtupawl hnenah cafáng dang an zirh bangin an zirh lo thei.
nga ‘fish’ bang ‘tired’
(source: Hminsintlak Awtung (Consonants of Note); Chin cangantui kutkaih, revised second Chin Edition, Bibles international, 609, 36th street SE, Grand Rapids, Michigan, USA, pp 6; 2018).