Parcourir le lama
Parcourir le lama
kp
kpá var.indét. kpam cf àtàsɔ̂ cɔ̀ cʋ̀l ɖǝ̀kpó(o) ɖǝ̀sálɩ́ ɖǝ̀yʋ́(yʋ́) ɖɛ́ɔ fı́l hɔ́ɔ̂r kán kán kàn kátǝ́ kɔ́r kôl 2 kpápɩ̂ʋ kpèl kpèm màʋ ñáɖǝ́ ñɔ̀ ǹtɛ́ntǝ̂ séntǝ́ sʋ̀ tékǝ́n tǝ̀ntɛ́ntǝ̂ tɛ̀mtǝ̀ tɨ̀u tó tun nɩɩ forme compl. indét. de nɩ̀ɩ yántǝ́ gérondif kpàʋ dérivatif adverbial àkpáʋ̀ dérivatif nominal, classe -∅/-tǝ kpártǝ̂ vi H2 monter, attraper, gonfler, prendre, saisir Ɩ kpa wii n'ɩ tɨkɨ. Il monte très haut et il descend. A pǝ kpa yo ŋka rɛɛ s'a kaɖǝ raasǝ. On ne monte pas sur cet enfant pour couper le bois (l'enfant est recalcitrant). Ɩ kpa akpaʋ na Lema. Il est monté [la montagne] vers Lomé (ce qui est au sud du pays). anɨko kpa forme compl. indét. devenir froid asǝse kpa yǝr forme compl. indét. carie dentaire asɩmpɔ kpa-ɩ forme compl. indét. mourir fɛɛr kpa yǝr forme compl. indét. avoir honte fisɨn kpa rǝman ɖɛɛ forme compl. indét. haleter hɛɛ mǝtǝ kpa rǝman forme compl. indét. se coller hɔɔr kpa anɨko forme compl. indét. être malade hɔɔr kpa ren forme compl. indét. devenir têtu hʋhʋr kpa yǝr forme compl. indét. être coupable kpɔnʋ (mɨlɨm) kpa forme compl. indét. gonfler mǝla kpa ahosǝ forme compl. indét. mil prêt à donner des épis nafatǝ kpa yǝr forme compl. indét. avoir peur nɔ kpa ka tɛ forme compl. indét. garder un secret n kpa n tɛ-ɔ huyɔ forme compl. indét. garder le profil bas, se recroquer ñan kpa 1 forme compl. indét. être en colère ñǝsa kpa yǝr 1 forme compl. indét. voir quelqu'un tun kpa 1 forme compl. indét. la pluie s'est arrêtée mɩsǝ kpawa forme compl. indét. lever du soleil tǝntɛntǝ kpa yǝr rɛɛ forme compl. indét. être accusé faussement wɩsɔ (womlɩtǝ) kpa yǝr forme compl. indét. attraper une maladie (lèpre) kpa lu tɛɛ 1 forme compl. indét. embrasser kpa tu rɛɛ forme compl. indét. grimper kpa rǝcaa forme compl. indét. monter brusquement kpa rǝfaa 2 forme compl. indét. décomposer kpa rǝfalfal forme compl. indét. vt rajeunir kpa mɩl forme compl. indét. attraper kpa naa rɛɛ forme compl. indét. couvrir, saillir une vache kpa ɩ ñǝm forme compl. indét. commérer kpa ñǝmpʋ forme compl. indét. se mettre en chemin, partir kpa ɩ ñun forme compl. indét. signe de détresse kpa tǝmǝr ka nin naal forme compl. indét. travailler fort, sérieusement kpa tun forme compl. indét. arrêter la pluie kpa tuna 1 forme compl. indét. attraper les poissons, pêcher kpa wʋʋ forme compl. indét. grimper une montagne kpa wulu (wulɨm) forme compl. indét. commencer pleurer kpa wurtɨ kpeɖǝ rɛɛ forme compl. indét. prendre le pouvoir kpa wʋtɔ forme compl. indét. prendre la parole kpa yal forme compl. indét. se marier kpa yǝr forme compl. indét. 1 arrêter 2 attraper pour tuer (charlatan) kpa yǝr nahǝnpir 1 forme compl. indét. honorer, supplier kpa yǝr naŋkpɔn 1 forme compl. indét. se réconcilier, demander pardon kpa yǝr nin forme compl. indét. serrer la main kpa yǝr ñǝm forme compl. indét. aimer, répéter ce que un certain dit kpa hɔɔr forme compl. indét. se toucher la poitrine, étonné kpa wa tɛ forme compl. indét. faire attention, se mettre en garde !Ɩɩ kpa mɩ tɛ. Faites attention! kpa yǝr ka kpatǝ forme compl. indét. prendre quelqu'un comme sorcier Ɩ ñan kpan wompa kɨsa sɛ wa ra tǝŋkǝ ɩ ñǝmpʋ na. Sa colère est monté contre ceux qui refusent suivre son chemin. sǝnsǝmǝn kpan incense monte Kpaar kpan mǝ rɛɛ. Le lion monte sur moi. Ʋ kpan ayʋkʋ taa na, wa wal wa wɛtǝ kari. Quand le jour de marché arrive, ils vont vendre gari. var.indét. kpan 1 ɖisɨ kpawa forme compl. indét. 1 déborder 2 devenir fermenté kpa tǝntɛntǝ 1 forme compl. indét. 1 commencer à parler 2 avoir un problème
kpa hɔɔr forme compl. indét. de kpá
kpa ɩ ñǝm forme compl. indét. de kpá
kpa ɩ ñun forme compl. indét. de kpá
kpa ɩ tɛ-ɔ hoyɔ forme compl. indét. de hóyɔ̀
kpa lu tɛɛ 1 forme compl. indét. de kpá
kpa lu tɛɛ 2 forme compl. indét. de lú
kpa mɩl forme compl. indét. de kpá
kpa naa rɛɛ forme compl. indét. de kpá
kpa nɔ forme compl. indét. de nɔ́ 2
kpa ñǝmpʋ forme compl. indét. de kpá
kpa rǝcaa forme compl. indét. de kpá
kpa rǝfaa 1 forme compl. indét. de ɖǝ̀fà(a)
kpa rǝfaa 2 forme compl. indét. de kpá
kpa rǝfalfal forme compl. indét. de kpá
kpa tǝntɛntǝ 1 forme compl. indét. de kpá
kpa tu rɛɛ forme compl. indét. de kpá
kpa tun forme compl. indét. de kpá
kpa tuna 1 forme compl. indét. de kpá
kpa tuna 2 var.indét. tuna yɨmuu forme compl. indét. de túnɖɨ̂
kpa wa tɛ forme compl. indét. de kpá
kpa wulu (wulɨm) forme compl. indét. de kpá
kpa wurtɨ kpeɖǝ rɛɛ forme compl. indét. de kpá
kpa wʋtɔ forme compl. indét. de kpá
kpa wʋʋ forme compl. indét. de kpá
kpa yal forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr ka kpatǝ forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr nahǝnpir 1 forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr naŋkpɔn 1 forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr nin forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr ñǝm forme compl. indét. de kpá
kpa yǝr yǝɖǝ forme compl. indét. de yǝ́ɖǝ̂
kpâ(kpà) var.indét. napǝr cf kpáɩkpáɩ kpákpáʋ interj 1 exclamation de déception 2 définitivement, dernier, éternel
kpáar var.indét. kpı̌ 1 n ñɩ, ñɩ bête sauvage, fauve, lion kpàarfàlʋ̀ forme compl. indét. jeune lion
kpàarfàlʋ̀ forme compl. indét. de kpáar
kpàarɔ́ cf kpàɖǝ̌ 2 n attrapeur loor kpaara 1 forme compl. indét. freins
kpàasǝ̌ var.indét. akpasʋ cf fàl 2 hátǝ́ kʋ̀ kʋ̀ʋsǝ̀ tà tı̀sɨ̀ tɨsɨ forme compl. indét. de tɨ̀sɨ̀ wɔ̀m vt B1 arracher, honorer, faire monter, lever Ɩ kpaasǝ ñǝsa. Il a levé les yeux. kpaasǝ afe forme compl. indét. rassembler fonio kpaasǝ hɛɛ forme compl. indét. entasser kpaasǝ mɨn forme compl. indét. mettre des tisons ensemble pour que le feu brille de nouveau kpaasǝ sǝlǝm forme compl. indét. boire à deux et en même temps dans une même calebasse kpaasǝ tǝntɛntǝ forme compl. indét. aggraver un problème kpaasǝ tǝrapo forme compl. indét. monter le drapeau kpaasǝ wuru forme compl. indét. entasser dans le filet kpaasǝ yǝɖǝ (k'asɛta) forme compl. indét. féliciter, louer yǝr kpaasǝ ɩ tɛ-ɔ ɩ rɨtafal cal forme compl. indét. construire
kpaasǝ afe forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ hɛɛ forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ mɨn forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ sǝlǝm forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ tǝntɛntǝ forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ tǝrapo forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpaasǝ wuru forme compl. indét. de kpàasǝ̌
kpàatǝ̌r var.indét. kpatɩyɔ n ɖǝ, ya gros singe, têtu, bandit, crapule Yo ŋka a wʋtʋn-ka ka pǝ nɩʋ na, ka ci kpaatǝr. L'enfant à qui on parle et qui n'écoute pas est un crapule. Yo ŋka kpǝr kpaatǝr ka tǝn. Cet enfant est trop têtu. kpatɩtǝñǝntǝ forme compl. indét. entêtement
kpaca var.indét. de kpácɩ̀r
kpàcàa idéo-ono bruit d'un seul oiseau qui s'envole
kpácákpácá idéo boiter Ɩ walʋ kpacakpaca. Il boite.
kpacan var.indét. de kpácɔ́
kpácàn(cà) idéo une longue file de gens, quelque chose de long Ɩ kʋ lɩtʋlɩtʋ nɛŋkʋr-ɔ kʋ cɔ kpacanca. Il a tué un reptile qui était tellement long. wɛ kpacanca 1 forme compl. indét. être long wa sǝsǝ kpacanca forme compl. indét. s'arrêtent dans une file longue
kpàcékʋ́ n kʋ, ñɩ pot cérémonial ( ɖǝson ), lisse, ou couverts de points, ainsi de couvercle, 40 cm x 90 cm x 25 cm pour chasser les esprits raana utilisés en paires
kpàcǝ̌ cf ñàsǝ̀ séntǝ́ vt B1 1 tricher 2 minimizer 3 dominer 4 commander Ɩ kpacǝ acɔr. Il commande le serviteur.
kpàcǝ́m var.indét. kpacǝncǝncǝn idéo bien serré Ɩ hɔʋ raasǝ kapcǝm, n'ɩ kpa n'ɩ sʋʋl. Il a bien serré le bois en attachant et il a chargé.
kpacir wama forme compl. indét. de kpácı̀r
kpacir wamǝr forme compl. indét. de kpácı̀r
kpácɨ̀r cf tɨ̀u idéo-ono bruit de descendre fort, bruit d'un cheval qui saute par terre Ɩ kʋr loor taa n'ɩ maa atɛ-ɔ kpacɨr. Il s'est levé dans le camion et il a sauté par terre.
kpácɩ̀r var.indét. kpaca n ɖǝ, ya coupe-coupe
kpácı̀(i) idéo rouge Calǝm wɛ kpaci. Le sang est rouge. Mǝ cɔ kpaci. Je suis rouge.
kpácı̀r n ɖǝ, ya homard, crabe kpacir wamǝr forme compl. indét. pince de crabe kpacir wama forme compl. indét. pinces de crabe, tenaille
kpácɔ́ var.indét. kpacan cf àwɛ̀rà kpàcɔ̌ àwɛ̀rʋ̀ 2 var.indét. de cámǎʋ n ka, sǝ scorpion awɛra kpacɔ 2 forme compl. indét. scorpion des musulmans, poisson d'argent lépisme
kpácʋ́(cʋ́) idéo tellement rouge
kpáɖǝ̂ 2 var.indét. càkǝ̂n kpáɖǝ̂ kpàɖǝ̌ 1 cf càkǝ́ŋkpáɖǝ̂ càkǝ́ŋkpáɖǝ̂ kpálâ n 1 herbe longue pour faire sékos 2 instrument de fétiche 3 instrument de musique dans l'église
kpàɖǝ̌ 2 cf kpàarɔ́ kpàrà n 1 fouet (serpent noir) chasse-malheur Ɩ kpaɖǝ cǝpa. Son fouet est coupé. 2 être fatigué, vieillir Akanɖǝ ñɩ kpaɖǝ cǝpa. Ce vieux est fatigué. 3 corde de l'arc masɨm kpaɖǝ 1 forme compl. indét. courroie, cordon à machine loor kpaɖǝ, kpaɖǝ nɖǝ cǝlʋ ahilɨm na forme compl. indét. courroie kpaɖǝ wɔwʋ forme compl. indét. vêtement lourd contre le froid
kpaɖǝ wɔwʋ forme compl. indét. de kpàɖǝ̌ 2
kpàɖǝ̀kpàɖǝ̀ idéo attaché, infirme Ʋ hɔʋ campe naasǝ taa, n'ɩ laʋ-ɩ kpaɖǝkpaɖǝ. Le poussin est lié (par des fils de mèche) et il n'est plus valide.
kpàɖɩ̀yɔ̂ var.indét. kpaɖǝyɔ kpaɖɩyan n bâton décoré que les danseurs utilisent
kpáɖʋ̀ n kʋ, ñɩ bâton, canne en fer ou en bois loor naŋkpɔn kpaɖʋ 1 forme compl. indét. jante
kpàfǝ́tǝ́nàmɖǝ́ n oiseau ermite à longue queue phaethornis superciliosus
kpafi var.indét. de kpáfı́r
kpafir var.indét. de kpáhı́r
kpàfɨ́ɖú var.indét. kpàfɨ́ɖún kpahuɖu n kʋ, tǝ capsule
kpàfɨ̀ɖǔ 1 cf kpàhùɖǔ n fruit de kapokier
kpáfɨ́ká 1 var.indét. kpafukan kpantahusɨ cf kpàntáhúká n butte d'igname Naan tɨm kpafɨsɨ ka rǝnamnam. Les bœufs ont détruit (renversé) les buttes (d'ignames) complètement.