English-Waalii


a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z

a


advisev.tie (nie) haakila; i kawani
advisedlyadv.(yeli) tiehi ta che i
advisern.haakilitiera; kawan-ira
advisoryadj.ang tiera haakila; ang ira kawani; ang na tuong i kawani; ang na tuong tie haakila
advocacyn.(of a cause or somebody)yeli sagibu; nie ‘puori ahibu saree ngmaabu ‘puong
advocate2v.muoli; veng ka nie jaa tari ‘duoho ka i ahiye kpiengaa ‘ku yeli
advocate1n.(saree ‘diibu ‘jieng) nie ang ahi u to ‘puoring kpiengaa ka u yeli dieguu; looye; sohi‘kuro; saringmaara; dambu ngmaara
adzen.lacho; sapeha; pehilari
aegisn.nie delibu (yeli iibung)
aeonn.wagiri ang kung bang maahi ung i yogu ‘jung
aeratev.veng ka seseu kpe
aerialadj.ang ‘do laala saa’jung; ang ‘bi seseu ‘puong
aerodromen.‘pileeng paki; a’loopelee ‘sigi ‘jie ang tari ‘deri aning a maali‘jiihi
aeronauticsn.a’loopelee maalibu daanhibu yelitarihi
aeroplanen.‘gbori-egiraa; a’loopelee
afaradv.1from afara ‘piili/’yi toori jaa2afar offa ‘bi toori jaa
affabilityn.girima aning kokobaaluu taribu
affableadj.nie ang tari kokobaaluu, ningboin; girima daana
affairn.1yeliferuu; yeli ang (na) i; tuniThat is my affair, not yours.Maang ‘so a yela, i yeli jaa ‘chibe.2yelitarihithe affairs of this worlddunce nga yelitarihi3to have an affair (with somebody)dau ning poga ang ba ‘kuli taa che sena taa yela; senseng yelitarihi.The boy, they say is having an affair with the chief’s wife.Ba yelang ka a ‘bi-dau senaye a naa poga.
affect1v.1(veng ka yeli) pagi; ta; nye; nie/bungThe climate affected his health.A ‘jie ‘berihung vengyeng ung nye baalung.Will the changes in taxation affect you too?A ‘libie ngmaabu na pagila i ming bi?Are you also affected?A yeli ta/pagi la i ming?2(of diseases) attack(baalung) nyogiThe left hand is affected (by a disease).U ‘nu-goo ka a baalung nyogi.
affect21v.pretendbang che i ‘wo ing ba bangHe affected not to hear my call.U iyeng ‘wo ung ba ‘wong n buola ni.2v.nungShe affects bright colours.U nungye bungvieni yeribu.3adj.pretendedbeling, i dawari
affectationn.dawariHer little affectations annoyed me.U dawaree ni vengyeng ka n ‘puo saang.
affectionn.1‘miingbu; (nie yela) numbu; bung yela basagibuEvery mother has affection for her children:.Poga jaa tariye u ‘biihi numbu.Every mother has affection towards her children.Poga/ma jaa nungye u ‘biihi yela.He is held in great affection.Niba ba sagira u yela.2gain/win somebody’s affectionveng ka nie leu nung i yela
affectionateadj.ang tari (nie) numbu; ang ‘miine/ba sagira (nie) yelayour affectionate soni ‘bi nunginaaaffectionatelyadv.aning numbu
affidavitn.legalpuobu ang seu ‘bing; a ‘dire ‘sieree ka nie yeliye/iye yeli